همه ما از فواید ورزش کردن آگاهیم. اما وقتی دچار بیماری و استرس میشویم، آیا به ورزش کردن اهمیت میدهیم؟
ورزش کردن در هوای آزاد
* ورزش کردن با شکم پر خوب نیست، اما این را هم بدانید که ورزش سبک برای معده پر خوب است. ورزش سبک یعنی پیاده روی یا دوچرخه سواری آرام.
* اگر شب قبل از ورزش، خیلی آب و مایعات بنوشید، الکترولیتهای بدن شما از حالت تعادل خارج میشوند. پس بهتر است استراحت کنید و یا آرام پیاده روی کنید. این نکته را از یاد نبرید که باید روز بعد، مایعات زیادی مصرف کنید تا دچار کم آبی بدن نشوید.
* اگر ورزش شدیدی کنید، روز بعد مطمئناً دچار کوفتگی عضلانی خواهید شد. بنابراین بهتر است نوع ورزش خود را تغییر دهید، مثلاً اگر در اثر وزنه برداری دچار کوفتگی عضلانی شدهاید، میتوانید یوگا انجام دهید، و یا اگر به علت دویدن دچار گرفتگی عضلانی شدهاید، دوچرخه سواری کنید. کوفتگی عضلانی بعد از ورزش طبیعی و خوب است، زیرا نشان میدهد که بدن شما برای ورزش کردن آمادگی دارد. پس به این دلیل، ورزش را کنار نگذارید.
ورزش سبک از سرماخوردگی جلوگیری میکند. اما اگر سرفه میکنید و یا تب دارید، بهتر است در خانه بمانید و استراحت کنید تا زودتر بهبود یابید
* اگر دچار مشکلی از گردن به بالا باشید مانند: آبریزش بینی، گرفتگی بینی، عطسه و گلودرد، در صورت نیاز از شدت تمرینات ورزشی خود بکاهید. اما اگر علائم بیماری در پایین گردن باشد مانند: گرفتگی سینه و دل درد، باید از ورزش کردن منصرف شوید تا بهبود بیابید. به طور کلی، اگر مریض بودید و علائم بیماریتان با ورزش کردن بدتر شد، بهتر است ورزش نکنید.
* ورزش کردن باعث کاهش علائم قاعدگی میگردد. اما این را هم بدانید که ورزش شدید، آهن خون را کم میکند و باعث خستگی میگردد.
* اگر به طور منظم ورزش میکردید و الان میخواهید باردار شوید، میتوانید به ورزش کردن خود ادامه دهید. اما اگر ورزش نمیکردید و قصد باردار شدن دارید، بهتر است پیاده روی آرام انجام دهید.
خانمهای باردار بهتر است در سه ماهه سوم بارداری از هر گونه ورزش دوری کنند، زیرا افزایش وزن رحم باعث افزایش فشار به سیاهرگی که خون را از پاها به قلب میبرد، میگردد و باعث بروز بیماریهایی از قبیل پره اکلامپسی (افزایش فشار خون بارداری و وجود پروتئین در ادرار) میشود.
* یوگا یکی از بهترین ورزشها برای آرامش روح و کاهش استرس است.
روزانه چه مدت باید ورزش کرد؟
ورزشهای هوازی ملایم (مثل پیاده روی و شنا) : حداقل 150 دقیقه ( 5/2 ساعت) در هفته
ورزشهای هوازی شدید (مثل دویدن) : 75 دقیقه ( 15/1 ساعت) در هفته
ورزشهای پرورش اندام (مثل وزنه برداری و کوهنوردی) : حداقل 2 بار در هفته
بهتر است روزانه به مدت نیم ساعت ورزش کنید. اما اگر برای کاهش وزن و یا اهداف خاصی ورزش میکنید، باید بیشتر از نیم ساعت ورزش کنید. اگر میخواهید فواید بیشتری از ورزش نصیبتان شود، 5 ساعت در هفته ورزش کنید.
قبل از ورزش، چه مقدار غذا باید خورد؟
ورزش کردن با شکم خالی، مدت زمان و شدت ورزش را کم میکند. به علاوه از فواید کاهش وزن نیز کاسته میشود.
مقدار و نوع غذایی که قبل از ورزش باید مصرف کنید، بستگی به مدت زمان و شدت ورزش دارد. کربوهیدرات یکی از مهمترین سوختها برای بدن است.
خوردن غذا قبل از ورزش باعث میشود که بدن دارای سوخت بیشتری باشد و جسم و روح نیز کمتر خسته شوند.
اگر میخواهید کمتر از یک ساعت ورزش کنید، یک میان وعده کوچک قبل از ورزش مصرف کنید. اما اگر بیشتر از یک ساعت ورزش میکنید، میان وعده شما باید دارای مقدار زیادی کربوهیدرات و مقدار کمی چربی باشد. مانند: موز، ماست کم چرب، یک کاسه غلات صبحانه و شیر.
روش اندازه گیری ضربان قلب
سرعت ضربان قلب در حال استراحت برای افراد بالغ 60 تا 100 ضربه در دقیقه و برای ورزشکار، نزدیک 40 ضربه در دقیقه میباشد.
برای اندازه گیری ضربان قلب میتوانید به این صورت عمل کنید:
کف دست چپ رو به بالا باشد و دو انگشت دست راست را روی مچ دست چپ بگذارید (باید 2 انگشت را در امتداد شست دست چپ قرار دهید) و یا این که دو انگشت خود را روی گردنتان (به سمت نای) بگذارید.
هنگامی که نبض را احساس کرید، مدت 10 ثانیه بشمارید. میتوانید با دست دیگر ساعت و یا تایمر را نگه دارید. سپس عدد بدست آمده را ضربدر 6 کنید، تا معلوم شود که در 1 دقیقه چند بار قلب شما میزند.
بسیاری از عوامل بر روی ضربان قلب اثر میگذارند، از جمله:
- مقدار فعالیت بدنی
- سلامت بدن
- دمای هوا
- وضعیت بدن (ایستاده، نشسته یا خوابیده)
- احساسات
- جثه بدن
- استفاده از دارو
کی باید به پزشک مراجعه کرد؟
- اگر ضربان قلب شما کمتر از 60 ضربه در دقیقه (به رادی کاردیا) بود.
- اگر ضربان قلب شما بیشتر از 100 ضربه در دقیقه (تاکی کاردیا) بود.
- اگر دارای علائمی از قبیل غش کردن، سرگیجه و یا تنفس سریع بودید.
خیلی از افراد عادت دارند که ساعت 6 صبح از خواب بیدار شوند و ورزش کنند و عقیده دارند که این زمان بهترین زمان برای ورزش کردن است، چون برای سپری کردن روز به آنها انرژی میدهد، اما خیلیهای دیگر ترجیح میدهند که بعد از شام، کمی پیاده روی کنند.
ورزش همگانی در پارک
اما آیا ساعت خاصی وجود دارد که تمرین کردن در آن ساعت بیشتر نتیجه دهد؟
واقعیت این است که هیچ مدرک علمی وجود ندارد که ثابت کند ورزش کردن در یک ساعت خاص، کالری بیشتری میسوزاند و فایده بیشتری دارد، اما ساعت تمرین کردن تاثیر بسیار زیادی بر احساس شما دارد. مهم تر از همه این که، متخصصین میگویند بهتر است یک ساعت خاص را برای تمرین کردن خود انتخاب کرده و آن را ادامه دهید تا ورزش کردن برایتان به شکل عادت درآید.
ساعت بدن
ریتم شبانه روزی بدن شما تعیین میکند که چه نوع آدمی باشید، مثل خروس سحرخیز باشید یا مثل جغد، شبها بیدار بمانید.
ریتم شبانه روزی با چرخش 24 ساعته ی زمین کنترل میشود. این ریتمها بر عملکردهای بدن مثل فشار خون ، دمای بدن، سطح هورمونها و ضربان قلب تاثیرگذار است که همه این ها برای آمادگی شما جهت انجام تمرینات مهم هستند.
استفاده از ساعت بدنتان برای تعیین ساعت تمرینات میتواند ایده خوبی باشد، اما مسایل دیگری مثل خانواده و برنامههای کاری هم هستند که در این زمینه نقش دارند.
ورزش اول صبح
تحقیقات نشان میدهد که برای ایجاد یک عادت ورزشی ثابت و همیشگی، بهتر است افراد اول صبح ورزش کنند، زیرا در این ساعت میتوانند قبل از اینکه فشار زمانی و سایر برنامهها در ورزش کردن آنها اختلال ایجاد کند، تمریناتشان را انجام دهند.
توصیه مهم برای ورزش در اول صبح این است که چون دمای بدن در این ساعت از روز پایین است، باید زمان بیشتری را به گرم کردن بدن اختصاص دهید.
وقتی پای بیخوابی به میان میآید
متاسفانه وقتی شب گذشته بیخوابی کشیده باشید، بیدار شدن از خواب در اول صبح کار چندان ساده ای نخواهد بود. داشتن عادات منظم برای خوابیدن، به شما برای مقابله با بی خوابی کمک میکند. بدن باید برای خوابیدن آماده شود. ضربان قلب و دمای بدن باید به حالت استراحت درآیند. این مساله کمک میکند تا بدن به خواب عادت کند.
ولی ورزش کردن یا غذا خوردن دیرهنگام، آمادگی بدن شما را به خواب کاهش میدهد، چون هر دوی این اعمال باعث بالا بردن ضربان قلب و دمای بدن میشوند که برای خوابیدن به هیچ عنوان مناسب نیستند.
وقتی دیرتر بهتر است
برای خیلی از افراد که عادت به زود بیدار شدن ندارند، ورزش کردن اول صبح چندان هم مناسب نیست. بهترین زمان برای ورزش کردن این افراد، عصرها بعد از اتمام کار است. در این زمان کمتر مجبور میشوند با بدنشان بجنگند.
برای خیلی از افراد هم ساعت ناهار بهترین زمان برای ورزش است، به ویژه اگر همکارانتان هم با شما همراهی کنند، اما توجه داشته باشید که تمریناتتان را قبل از غذا خوردن انجام دهید نه بعد از آن.