اموزش پرت ازاد در بسکتبال

پرتاب آزاد

پیشنهادهای زیر باعث پیشرفت در پرتاب آزاد خواهند شد. تیم شما باید پرتاب آزاد را متناسب با سهمی که از کل امتیازات تیم دارد، تمرین کند(تقریباً 20درصد). زمان تمرین به‌طور مساوی به دفاع و حمله اختصاص داده می‌شود، نتیجه اینکه 10درصد وقت کل تمرین، باید صرف پرتاب پنالتی شود. در یک جلسه  تمرین 2 ساعته، حداقل 10 دقیقه از وقت باید منحصراً صرف پرتاب آزاد شود. از آنجا که پرتاب آزاد مهارتی است که باید دائماً تمرین شود تا اجرای آن افت نکند، برنامه تمرین آن را در دوره خارج از فصل (دوره بعد از مسابقات و قبل از شروع تمرینات رسمی) برای آنها تنظیم کنید.  آمار درخواستی از بازیکنان برای پرتاب آزاد با توجّه به دوره‌های سنی و سطح بازیکنان در جدول 7-1 نشان داده شده است:

جدول (7-1)

استانداردهای تمرین باید 5 درصد بالاتر از مسابقه باشد زیرا اجرا در مسابقه مصون از نشیب و فراز نیست.

اطمینان

با یک برنامه تدریجی و دراز‌مدّت عامل اطمینان را در پرتاب آزاد افزایش دهید. عادت به شوت باید از ابتدا در تمرین و در فصل مسابقه در ذهن بازیکنان جای گیرد. این کار با واداشتن آنان به تمرینات متوالی پرتاب آزاد، قابل انجام است. به آنها بیاموزید روی هر شوت با افکار مثبت، تمرکز کنند. افکاری نظیر، وادار کردن حریف به انجام خطا، فکر کردن به تور (شوت‌هایی که فقط به تور برخورد می‌کنند) و دیدن حرکت موجدار توردر حالی که توپ از آن عبور می‌کند. آداب مثبت شوت نیز با تحسین شوتهای گل شده و ارزیابی شوتهای ناموفق، باید در آنها تقویت شود. پرتاب کننده، همه افکار منفی را از خود دور کرده و فقط از نمونه‌های مثبت استفاده می‌کند. بازیکنان در سنین اولیه باید از یک توپ کوچکتر و سبد کوتاه تر (2 متر 75 سانتی‌متر) و خط پنالتی نزدیکتر به سبد (2 متر 70 سانتی‌متر) استفاده کنند.

مهارتهای پرتاب آزاد

تفاوتهای کلیدی این شوت با پرتابهای منطقه‌ای در ترتیب قرار گرفتن (حالت پا)، جلو نگاه داشتن وزن بدن، تمرکز روی همان هدف بخصوص در هر شوت، توقف در انتهای هر شوت و نوع ایستادن است. مهارتهای کامل پرتاب آزاد در شکل

7-2  نشان داده شده است.

شکل(7-2)

بازیکنان باید بدانند یک شوت خوب چگونه به‌نظر می‌رسد و احساس می‌شود و قادر باشند با چشم‌های بسته این شوت را انجام دهند. یک شوت باید با کنترل فشار (نه خیلی راحت و نه خیلی سخت) انجام شود.

ترتیب

پای شوت، آرنج، دست، توپ و سبد بسکتبال باید در یک صحنه عمودی قرار داشته باشند. محل قرار گرفتن پای شوت همواره باید یکسان باشد و به سبد یا اندکی به سمت چپ (نسبت به خط عمودی بر خط پنالتی) متمایل باشد. پای تعادل باید 15 لغایت 18 درجه متمایل به چپ باشد.

طرز گرفتن توپ: توپ باید روی تمامی کف دست شوت کننده باشد، در حالی که دست تعادل کنار یا زیر توپ جای دارد.

مچ: شوت کننده باید مچ دست را عقب برده در همان حالت ثابت نگاه دارد، بیش از مقداری که در شوت ثابت صورت می‌گیرد.

آرنج: آرنج را نزدیک بدن، بالا و جلو مچ نگاه دارید.

در انتها شوت بازیکن باید اندکی مکث کند تا از نظر بدنی و روحی آرام و با تمرکز حواس باشد اما نباید این کار خیلی به طول انجامد

وزن به سمت جلو: شوت کننده باید حالتی بایستد که وزن بدن روی پای جلو قرار گیرد، سر رابی حرکت و پشت را صاف نگاه دارد.

هدف: نقطه تمرکز باید روزنه میانی عقب حلقه‌ باشد. بازیکن باید به تور چشم بدوزد و فکر کند توپ حتماً گل می‌شود، تمرکز روی هدف باید تاعبور توپ از درون تور ادامه پیدا کند.

مکث: در انتها شوت بازیکن باید اندکی مکث کند تا از نظر بدنی و روحی آرام و با تمرکز حواس باشد اما نباید این کار خیلی به طول انجامد. بعد از مکث، تمامی حرکت باید به بالا و جلو در راستای سبد باشد.

تعقیب توپ: امتداد یافتن و چرخش کامل دست، کلیدهای عمل تعقیب توپ است. شوت‌کننده باید با گرفتن قدرت از پاها به سمت بالا حرکت کند. در حرکت تعقیب توپ، ساعد باید زاویه 30 لغایت 35 درجه نسبت به خط عمودی داشته باشد.

روش یکسان

برای پیشرفت در شوت کامل، یک روش همواره مشابه باید به کار رود. به بازیکنان کمک کنید همواره همان کار را با همان روش انجام دهند. عادت کردن به یک روش که همواره یکسان است، بسیار آسانتر است. یک نفس عمیق درست قبل از شوت باید همیشه قسمتی از آن روش بدون تغییر باشد.

تمرینات شوت (تمرین شوت در چند صف)

هدف: آموزش شوت در یک بازی تصوری.

تجهیزات: نیمه زمین(حداقل) با 4 توپ(حداقل).

روش: بازیکنان را در 4 گروه پشت خط عرضی در 4 صف آرایش کنید. این یک تمرین شوت بدون توپ و مدافع است (توپ بعداً اضافه می‌شود). بعد از پریدن روی پای نزدیکتر به سبد، بازیکنان یک توقف سریع کرده در حالت آماده برای شوت قرار می‌گیرند. در مراحل بعد، تمرین می‌تواند با استفاده از یک توپ و یک پاس چرخشی از پایین با یک دریبل، انجام شود.

حالتها

* خط مستقیم : شوتها در خطوط پرتاب آزاد و خط نیمه بدون هدف مشخص و با نگاه به سبد مقابل انجام می‌شود.

* زیگزاگ تهاجمی : یک شوت در محل هر تغییر مسیر انجام می‌شود. اغلب حرکتها باید جانبی باشد تا بازیکنان راحت‌تر پای نزدیک به سبد را انتخاب کنند.

* خط مستقیم با شوت کردن پس از اعلام مربی : بازیکنان در 4 گروه با فرمان «حرکت» مربی شروع به حرکت می‌کنند، 4 بازیکن بعدی با حفظ 5/4 لغایت 5/5 متر فاصله از گروه اول حرکت می‌کنند و گروه‌های بعدی نیز به‌همین ترتیب، مربی سبدی را در کنار زمین مشخص می‌کند(محل برخورد خط نیمه و خط طولی یک انتخاب است)، بازیکنان با کنترل و حفظ حالت مناسب به جلو حرکت می‌کنند تا مربی فرمان «پاس» دهد. در این حال بازیکنان دریافت یک پاس را تجسم می‌کنند، بعد توقّف سریع کرده به سبد فرضی شوت می‌کنند. با فرمان «حرکت» بازیکنان به حرکت خود به جلو ادامه می‌دهند تا مربی پاس فرضی دیگری به آنها بدهد ، بازیکنان در هر لحظه باید آماده شوت با تعادل و کنترل باشند. در رفت شوت به سمت راست انجام می‌شود و در برگشت به محل شروع، شوت به چپ.

شوتهای منطقه‌ای متوالی

هدف: خودآموزی افزایش یابنده مهارت شوت با تمرینی که در آن مراحل بعدی برطرف کننده نیازهای مراحل قبلی را فراهم می‌کند تا بازیکن قادر به شوت در تمامی موقعیتها باشد.

تجهیزات: یک توپ برای هر بازیکن (در صورت امکان)، سبد.

روش: هر بازیکن یک توپ را برداشته و به ترتیب زیر مهارت شوت را مرور می‌کند. 10 تکرار از حالتها هر زمان تکرار می‌شود.

حالتها

* ضربه زدند دو دستی به توپ که باعث تقویت احساس گرفتن توپ با همه دست (کف‌دست) می‌شود.

* شوتها به شکل یک دستی و عمودی است بدون هدف مشخص است و در حالی آغاز می‌شود که توپ در دست و کف دست رو به بالا دارد و توپ با چرخش به «جیب شوت» برده می‌شود در حالی که دست دیگر پشت کمر قرار دارد.

* شوتهای نزدیک با یک هدف (حلقه‌ و تخته) را به بازیکنان یادآوری کنید تا تمرین شوت را از نزدیک شروع کنند و بعد فاصله را زیاد کنند.

* شوتهای دایره‌ای در یک تمرین که در آن هر بازیکن داخل یک دایره حرکت می‌کند. توپ را با 2 دست در ارتفاع سینه نگاه می‌دارد، از توقف سریع مناسب استفاده می‌کند تا از 5 نقطه داخل محوطه پنالتی شوت کند همانطور که در شکل 7-3نشان داده شده است. بعد از انجام 5 شوت از هر نقطه، حرکت مشابه عقربه‌های ساعت انجام می‌شود، هر بازیکن که 5 شوت را انجام داد وادارید در خلاف جهت عقربه‌های ساعت حرکت کند. شوتهای 2 و 4 در زاویه 45 انجام می‌گیرند و باید ابتدا به تخته برخورد کنند. در این تمرین، تمرکز بر حفظ پاها در حالت مناسب و آمادگی دستها برای گرفتن توپ است.

شکل (7-3)

* شوت کردن بعد از دریافت پاس. در این تمرین یک پاس دو دستی از پایین در نقطه دلخواه به آنها داده می‌شود و دریافت کننده‌ها باید از حرکت پای مناسب برای رسیدن به آن نقطه و انجام شوت، استفاده کنند.

* از حالت تهدید سه گانه در فاصله 5/4 لغایت 6 متری سبد، بازیکن با دربیل به چپ یا راست رفته یک توقف سریع انجام می‌دهد و از نقطه تعیین شده، شوت می‌کند.

کار مقدماتی باید روی آشنایی با مهارت، استوار شود. این منظور با فرستادن پاس با حرکت دورانی توپ برای آنها، یا واداشتن آنها به انجام آخرین دریبل با هر دو دست، پریدن روی پای مخالف و توقّف سریع در همان زمان و فرود در یک حالت تهدید سه گانه است.

شوت کردن 2 نفره یا شوت از داخل و خارج

هدف: آموزش شوت در یک بازی خیالی 2 نفره بدون دفاع که همه حالتهای شوت را شامل می‌شود.

تجهیزات: سبد و یک توپ برای هر جفت از بازیکنان (بازیکنان همچنین می‌توانند در گروه‌های 3 یا 4 نفره کار کنند).

روش: این تمرین شوت رقابتی، تداوم دارد و در شکل 7-4 نشان داده شده است.

شکل (7-4)

در این تمرین همه اصول اولیه حرکت، پاس دادن و دریافت کردن شوت وریباند تهاجمی رعایت می‌شوند. بازیکنان در گروه‌های 2 نفره هستند (یک یا دو گروه در مقابل یک سبد می‌توانند تمرین کنند). قوانین اولیه اینها هستند:

* با فرمان مربی همه گروه‌ها شروع می‌کنند، در آغاز یک گیرنده ریباند با توپ زیر سبد قرار دارد، هر تیمی او خود را برای شوت آزاد می‌کند بدین صورت که نام گیرنده ریباند را صدا می‌کند و پاسی برای شوت دریافت می‌کند.

* شوت کننده توپ برگشت شده خود را می‌گیرد تا یک توپ گل شود (همواره فرض می‌کند توپ گل نشده است). بعد از مالکیت توپ را به هم تیمی خود برای شوت پاس می‌دهد.

* دریافت کننده باید همواره به فضای خالی حرکت کند و پاس دهنده را به نام صدا بزند.

* پاس دهنده یک پاس سریع و هدفدار را در زمان مناسب همراه با انجام فریب به هم تیمی خود می‌دهد تا شوت خوبی انجام دهد و با سرعت به محل دیگری نزدیک خط 3 امتیازی می‌رود و فقط وقتی آماده حرکت می‌شود که هم تیمی او گل زده و مالکیت توپ را به دست آورده باشد.

حداقل یکبار در هفته تنوع به‌وجود آورید و مدافع را وادارید که به شوت کننده فشار وارد کنند در حالی که دستها را بالا نگاه داشته‌اند تا شوت کننده در اجرای شوت باقوس بیشتر از روی دست مدافعان، پیشرفت کند

حالتها

* کاری یک ‌نواخت؛ هر بازیکن آزاد شدن و شوت کردن را برای 30 ثانیه ادامه می‌دهد، در حالی که هم تیمی اوریباند می‌کند. بازیکنان جای خود را برای شوت وریباند عوض می‌کنند و این تغییر جا هر 30ثانیه تکرار می‌شود.

* شوت کننده 5 گل می‌زند و بعد جای خود را باهم تیمی عوض می‌کند.

* بازی 10شوتی به 10 گل که در آن بازیکنان حرکت خود را با شوت درپی پاس یا یک دریبل انجام می‌دهند.

* مربی نوع پاس و شوت را تعیین می‌کند (معمولی، فریب و شوت).

* فشار آوردن  به شوت کننده شامل نزدیک شدن آرام تدافعی بعد از پاس و به کار بردن انواع فشارهای غیرقانونی (رد شدن، فریاد زدن، دست جلو صورت گرفتن و برخورد)، مدافع نمی‌تواند شوت او را سد کند یا تغییر جهت دهد یا روی او خطا کند. حداقل یکبار در هفته تنوع به‌وجود آورید و مدافع را وادارید که به شوت کننده فشار وارد کنند در حالی که دستها را بالا نگاه داشته‌اند تا شوت کننده در اجرای شوت باقوس بیشتر از روی دست مدافعان، پیشرفت کند.

شوت کردن بعد از 3 پاس ؛  در این تمرین ابتدا یک پاس به بیرون داده می‌شود (پاس دهنده در منطقه پست جا می‌گیرد) یک پاس به منطقه پست داده می‌شود (پاس دهنده برش می‌کند) و یک پاس برگشتی برای شوت دریافت می‌کند. (شکل 7-5)

شکل(7- 5)

شکست دادن ستاره ؛ شوت کننده با یک ستاره شوت معین شده رقابت می‌کند، در حالی که یک همکار ریباند کننده به او کمک می‌کند. بازی با یک توپ آزاد آغاز می‌شود و با شوتهای ثابت یا جفت شوت کننده ادامه می‌یابد. قانون برای پنالتی گل شده یک امتیاز به شوت کننده می‌دهد و 3 امتیاز برای پنالتی ناموفق به ستاره ، شوت کننده یک امتیاز برای شوت منطقه‌ای گل شده دریافت می‌کند و ستاره 2 امتیاز برای توپ گل نشده و د راین میان بازی تا کسب امتیاز 11 یا 21 ادامه می‌یابد.

تمرین شوت پشت سرهم

هدف: آموزش مهارت شوت در شکل خودآزمایی منطبق با استاندارد تعیین شده بوسیله مربی.

تجهیزات: سبد و یک توپ برای هر بازیکن.

روش: همه وظایف این تمرین خود آزمایشی است و بازیکنان نیازمند داشتن استانداردهای شوت موثر است. همه حرکتها بطور متوالی و بدون استراحت انجام می‌شوند تا شوتها در شرایط مسابقه تمرین شوند.

بازیکنان لی‌آپ با دریبل را انجام می‌دهند (شکل 7- 6) شروع این حرکتها از گوشه‌های چپ‌ و راست (با قرار داشتن یک پا روی خط زیرین)، دو علامت‌هاش (نقاطی در نزدیک خط نیمه و روی خطوط طولی که در بسکتبال حرفه‌ای کاربرد دارند بدین صورت که بعد از وقت استراحت تقاضا شده، بازی از آن علامت واقع در نیمه حمله آغاز می‌شود) و بالای دایره پنالتی انجام می‌شود. آنها فقط حق یک دریبل دارند و باید 3 گل متوالی از هر نقطه به ثمر برسانند. بازیکنان جلو زمین در صورت توانایی به کوبیدن توپ در سبد باید این  کار را فقط با یک دریبل انجام دهند. هدف پوشش دادن حداکثر فاصله ممکن با توانایی کسب امتیاز با لی‌آپ است. بعداز 3 گل متوالی، بازیکن حق اجرای پرتاب آزاد را به دست می‌آورد. در صد قابل قبول گل در پرتاب آزاد بدین صورت است: 4 از 5 برای بازیکنان دانشگاه ، 3 از 4 برای دبیرستان و 2 از 3 برای راهنمایی. در صورت عدم موفقیت بازیکن باید حرکت و گروه پرتابهای آزاد را تکرار کند.

شکل(7- 6)

شوت‌کننده از 5 نقطه مشخص شده، شوت ثابت و جفت درپی یک پاس چرخی یا بعد از دریبل به چپ یا راست، انجام می‌دهد. نتایج مشابه با شوت منطقه‌ای باید حاصل شود ، 3 گل پشت سرهم (بطور خلاصه سری سه تایی) در هر نقطه. درپی آن فوراً 5، 4 یا 3 پرتاب آزاد انجام می‌شود (بسته به گروه سنی) اگر نتایج لازم از پرتاب پنالتی حاصل نشد، خود حرکت و گروه پرتابهای پنالتی باید تکرار گردد.

تمرینهای پرتاب آزاد

هدف: پیشرفت در گل کردن پرتابهای آزاد برای رسیدن به استانداردهای گروه سنی.

تجهیزات: توپ و سبد.

روش: تمرین پرتاب آزاد باید شامل تمرینات بدنی و فکری باشد، این کار به ترتیب زیر باید اجرا شود:

بازیکنان باید عادت پرتاب آزاد را با انجام پرتابهای پشت سرهم تقویت کنند. از بازیکنان انتظار می‌رود قبل از هر بخش تمرین 20 پرتاب آزاد موفق اجرا کنند در حالی که تعداد کل پرتابهای باید ثبت شود. همچنین مفید خواهد بود که رکورد حداکثر پرتابهای آزاد گل شده پشت سرهم در حالت تمرین، یادداشت شود و بازیکنان در باشگاه (10)، باشگاه (25)، باشگاه (50) و باشگاه قرن (100پرتاب آزاد گل شده پشت سرهم) گروه‌بندی شوند.

هر وقت بازیکن در زمین و در انتظار برای اجرای پرتابهای آزاد است و در هر دوره 5 دقیقه‌ای خارج از زمین، از تمرین فکری استفاده می‌شود. بازیکنان را وادارید فکر خود را روی مراحل مورد نیاز و تصور شوت کامل و موفق، متمرکز کنند.  نوعی از بازی رقابتی شوت ترتیب دهید که در آن بدون نیاز به بازی فعالانه بتوانند 5 لغایت 10 پرتاب آزاد به ثمر برسانند و بعد به آنها اجازه تعویض داده شود.

حالتها

* سری پرتابهای آزاد شامل گل کردن تعداد تعیین شده‌ای پرتاب پشت سرهم است بطورمثال مربی ممکن است از 3 تا 8 گل پشت سرهم را طلب کند. یک تنوع برای این بازی، پرتاب آزاد تیمی نام دارد. جمع 12لغایت 16 بازیکن به 2 گروه 6 لغایت 8 نفری در 2 حلقه اصلی زمین تقسیم می‌شوند. آنها در جای خود باقی می‌مانند و پرتاب آزاد می‌کنند تا زمانی که همه آنها پشت سرهم پرتاب خود را تبدیل به گل کنند ، در این حالت تیمها سبد را عوض کرده و مرحله قبل را تکرار می‌کنند.

* رقابتی ترتیب دهید که در آن گروه‌های 2، 3 و 4 نفره به پرتاب آزاد در زمان مشخصی بپردازند تا تعدادی که پشت سرهم گل می‌شود، مشخص شود. بازیکنان یک شوت، یک و یک (باید شوت اول گل شود تا پرتاب دوم انجام شود) و 2 شوت انجام می‌دهند. زمان 5 دقیقه برای این حالت، ایده‌آل است.

* شوتهای داخل تور یک بازی شوت برای امتیاز معین در زمان معین است. در این تمرین 2 امتیاز برای گلهایی که توپ فقط به تور برخورد می‌کند، 1امتیاز برای گلهایی که توپ به حلقه‌ برخورد می‌کند محسوب می‌شود و در عوض هر شوت که گل نشود، باعث می‌شود 2 امتیاز از مجموع امتیازات کم شود.

آموزش دریبل زدن در بسکتبال

مهارتهای دریبل

دریبل با دست کشیده و خم شدن مچ و انگشتان، انجام می‌شود. توپ با انگشتان و بخشی از کف دست که در نزدیکی انگشتان است ، کنترل می‌شود (توپ باید از کف دست و به اصطلاح پاشنه آن دور نگاه داشته شود) انگشتان براحتی باز شده و باید دور توپ را فرا بگیرند (شکل 3- 9). حفظ حداکثر تماس دست با توپ، مهم است. قوانین بسکتبال ایجاب می‌کند که دست روی توپ قرار گیرد ، دریبل تا موقعی قانونی فرض می‌شود که دست حالت عمومی خود نسبت به توپ را حفظ کند و برای حمل توپ در زیر آن قرار نگیرد. هنگام شروع دریبل، قبل از حرکت پای محور، توپ باید از دست رها شده باشد. بطور جدی توصیه می‌شود که دریبل کردن با یک توقّف سریع، خاتمه یابد (شکل 3- 10) این توقف عموماً به عنوان بهترین روش اجتناب از تخلف گام‌های اضافی (رانینگ)، آموزش داده می‌شود در حالی که باعث حداکثر استفاده از زمان و مکان برای پاس و شوت، نیز می‌شود.

شکل 3- 9

شکل 3- 10

بازیکنان باید از هر دو دست برای دریبل استفاده کنند. به آنان برای افزایش توانایی دریبل با دست ضعیف کمک کنید اما هر زمان ممکن است از دست قوی خود استفاده کنند. آنها در حالی که با فاصله نزدیک دفاع می‌شوند، باید همواره از دست دور از مدافع برای دریبل استفاده کنند. در این‌حال بدن و دست دیگر وظیفه محافظت از توپ را به عهده دارند. آنها باید توپ را پایین و یک طرف بدن نگاه دارند و حالت ایستادن صحیح را حفظ کنند. (شکل 3- 11).

راهبرد در دریبل

دریبل کننده همواره باید با هدف در زمین حرکت کند. این قانون اصلی دریبل است. هنگام دریبل به طرف سبد، دریبل کننده از مدافع عبور می‌کند. در این حال هدف او استفاده از یک دریبل برای کسب امتیاز است. از زمین زدن توپ بدون تغییر مکان (که انداختن توپ نامیده می‌شود) باید جلوگیری شود. بهترین زمان برای نفوذ با دریبل، بلافاصله بعد از دریافت پاس است این انتخاب از دریبل بافشار جلوگیری می‌کند.

شکل 3- 11

راهنمایی کلیدی دیگر، اجتناب از تنگنا هنگام دریبل است. بازیکنان باید از دریبل کردن بین دو مدافع اجتناب کنند و با نگاه کردن به مدافعان و اجتناب از رفتن به گوشه‌های زمین از قرار گرفتن در تله، خود را در امان نگاه دارند (شکل 3- 12).

بازیکنان باید نیروی حرکت دریبل خود را بالا نگاه دارند و دریبل خود را با یک پاس یا شوت و ترجیحاً بعد از یک توقّف سریع به پایان رسانند. دریبل کننده باید از حرکت مناسب در زمان مناسب استفاده کند و تمام زمین شامل هم تیمی‌ها و مدافعان را زیر نظر داشته باشد.

شکل 3- 12

انواع دریبل

نوع صحیح دریبل باید در زمان مناسب مورد استفاده قرار گیرد. دریبل کوتاه یا کنترلی در نزدیکی دفاع و دریبل بلند یا سرعتی در مکان بازو برای پیشروی با توپ، انتخاب مناسب است.

دریبل کنترلی

دریبل کنترلی یا کوتاه اولین و آسانترین دریبل برای آموزش به بازیکنان است. آنها باید از حالت ایستادن با پاهای جلو و عقب استفاده کنند، در حالی که پای سمت توپ عقب باشد. دست مخالف برای حفاظت از توپ در مقابل مدافع استفاده می‌شود. از دست نباید برای هل دادن مدافع یا قلاب کردن پشت او استفاده کرد، بلکه کار آن فقط محافظت از توپ است. حالت حرکت بدن نوعی سُر خوردن مشابه حرکت در دفاع است. بازیکنان باید بوسیله دریبل در یک طرف بدن، دور از دسترس بازیکن مدافع و با نگهداری توپ در پایین، آن را حفظ کنند.

دریبل سرعتی

دریبل سرعتی یا بلند در گام بعد آموزش داده می‌شود. بازیکنان باید توپ را جلو بدن هل داده و در پی آن بدوند و توپ را همواره جلو بدن حفظ کنند. توپ باید بلندتر دریبل شود (نزدیک کمر) تا سرعت بیشتری به دست آید. لازمه سرعت بیشتر، فاصله بیشتر آن با بدن و ارتفاع بیشتر آن در حال هل دادن است.

دریبل با تغییر سرعت

این دریبل با تغییر سرعت همواه است و نوعی حرکت توأم با توقّف و شروعهای متوالی است. هنگام کم کردن سرعت یا توقّف، دریبل کننده باید قدری بدن را راست نگاه دارد تا مدافع آرام شود. در هنگامی که مدافع سرعت را کم کرده یا متوقّف شود، زمان عبور از مدافع است. این نوعی دیگر از حرکت آهسته و سریع، برای گشودن راه و آزاد شدن از مدافع است.

حرکت  سر وشانه

این حرکت پیشرفته است و برای عبور از مدافع با استفاده از دست قوی‌تر، دریبل کننده است (شکل 3- 13)

توپ با دستی که دریبل کننده ترجیح می‌دهد، کنترل می‌شود. سپس حرکت با فریب در جهت مخالف با حرکت زیگزاگ روی پای مخالف همراه با فریب سر وشانه در آن جهت، ادامه می‌یابد. آهنگ حرکت توپ با این حرکت حفظ می‌شود عبور از مدافع از پای جلویی انجام می‌گیرد. ترتیب گام‌ها راست، چپ، راست (هنگام دریبل سمت راست بدن) است. مزیت این حرکت فریبنده، امکان دیدن دفاع در حال انجام دریبل و عبور از مدافع با دست دلخواه است. شماره‌گذاری برای این دریبل برای فرد راست دست بدین صورت است(1) فشار روی پای‌ راست در حال دریبل، (2) فریب به سمت چپ با پا، سر وشانه، (3) برداشتن یک گام بلند با پای راست در حال هل دان توپ به جلو، (4) برداشتن گام با پای چپ و رفتن به سمت سبد.

شکل 3- 13

دریبل ضربدری همراه با قریب بوسیله سر وشانه

این دریبل از انواع پیشرفته است. در این دریبل، توپ با حرکت ضربدری از دست قوی‌تر به دست دیگر منتقل می‌شود در حالی که دریبل کننده طوری از مدافع عبور می‌کند که روی او همواره به سمت مدافع باقی بماند. (شکل 3- 14) این حرکت مشابه مهارت قبل آغاز می‌شود.

شکل 3- 14

دریبل ضربدری پایین نگاه داشته می‌شود و همزمان با تعویض دریبل، حرکت زیگزاگ از جهت دلخواه به جهت دیگر انجام می‌شود: ترتیب گام‌ها در حرکت از راست به چپ، راست/ چپ/ راست/ چپ و در حرکت از چپ به راست عکس این حالت می‌باشد. تعویض دریبل باید هماهنگ با حرکت پاها باشد. دریبل باید قبل از نزدیک شدن بیش از حد مدافع به دریبل کننده، انجام شود. این حرکت همزمان با حرکت سر وشانه است. شماره‌گذاری برای فرد راست دست بدین صورت است:

(1) پا، سر وشانه به سمت چپ، (2) برگشت به راست (گام کوتاه)، (3) گام کوتاه با پای چپ همزمان با دریبل ضربدری در جلو بدن از راست به چپ و (4) عبور دادن پای راست از جلو مدافع و رفتن به سمت سبد.

دریبل ضربدری

نام دیگر این دریبل را می‌توان دریبل با تغییر جهت، دانست و از حرکت‌های اصلی در زمین است.

هنگامی که فضای کافی بین مدافع و دریبل کننده وجود داشته باشد و دریبل کننده دارای سرعت کافی باشد از این دریبل استفاده می‌شود (شکل 3- 15). در این دریبل، توپ بسرعت و در ارتفاع کم، از جلو بدن با فشار دست عبور داده می‌شود. مهارت صحیح هل دادن توپ از راست به چپ (یا برعکس) است هنگامی که حرکت زیگزاگ از راست به چپ (یا برعکس) انجام می‌شود. مورد استفاده این دریبل زمانی است که مدافع برای سد کردن راه دریبل کننده بیش از اندازه به سمت راست دریبل کننده، متمایل شده باشد. به بازیکنان آموزش دهید قبل از زیاد نزدیک شدن مدافع، حرکت خود را انجام دهند.

دریبل با حرکت دورانی سریع

این دریبل که نام دیگر آن گردبادی است، برای حداکثر محافظت از توپ هنگام دفاع با فاصله کم از طرف مدافع استفاده می‌شود. در حین انجام این دریبل بدن بین توپ و مدافع حفظ می‌شود همان گونه که در شکل 3- 16 نشان داده شده است.

شکل 3- 15

ضعف این حرکت در آن است که دریبل کننده، در مدتی کوتاه دید خود را نسبت به مدافع و هم تیمی‌های خود از دست می‌دهد و ممکن است در خطر تله جانبی بدون دید یا دفاع دو علیه یک قرار گیرد. کار پا در این دریبل شامل توقّف سریع چرخش پشتی و حرکت زیگزاگ از راست به چپ (یا برعکس) است. همزمان با چرخش ? 270به پشت روی پای چپ (یا راست) دست راست (یا چپ) همراه با چرخش بدن توپ را به دنبال خود می‌کشد تا چرخش به پایان برسد و اولین گام با پای راست (یا چپ) به زمین برسد. توپ نزدیک بدن نگاه داشته می‌شود. حرکت کشیدن توپ مشابه کشیدن تپانچه از غلاف است. بازیکنان را وا دارید توپ را محکم نگاه دارند تا از دسترس مدافع یا ضربه او در امان بماند. بعد از اتمام چرخش به عقب، دریبل با دست دیگر ادامه می‌یابد و زیر نظر گرفتن همه زمین بازی، دوباره حاصل می‌شود. جهت حرکت از زاویه خود به سمت راست به سمت چپ (یا راست) تغییر می‌کند، همزمان با این که دریبل از دست راست به چپ (یا برعکس) تعویض می‌شود.

شکل 3- 16

دریبل کشویی

دریبل کشویی برای عقب نشستن از تنگنای حریف، انبوهی دفاع و یا تله استفاده می‌شود(شکل 3- 17). هنگام دریبل با دست راست (چپ)، بازیکن باید اقدام به دریبل کشویی کند در حالی که پای چپ (راست) او جلو قرار دارد، سپس با سرعت در یک حرکت سُر خورنده برای آزاد شدن از مدافعان به عقب حرکت می‌کند. بعد از استقرار مجدد با حفظ فاصله با دفاع، از هر نوع دریبل برای نفوذ و عبور از مدافع، می‌توان استفاده کرد. مشخصاً دریبل ضربدری مناسب‌ترین دریبل بعد از دریبل کشویی است.

شکل 3- 17

دریبل از پشت کمر

یکی از محبوبترین دریبل‌ها، دریبل از پشت کمر است. این دریبل برای تغییر دست مطلوب به دست دیگر (ضعیف‌تر) و عبور از مدافعی که بیش از اندازه به سمت راست(چپ) مایل شده است، به کار می‌رود. این کار با اندکی تغییر مسیر به چپ(راست) و عبور از سمت چپ (راست) دریبل کننده، انجام می‌شود. همزمان با جلو گذاشتن پای چپ(راست) توپ از پشت کمر و از راست به چپ (یا برعکس) منتقل می‌شود و برای ادامه دریبل زیر دست چپ(راست) قرار می‌گیرد. هماهنگی دریبل و حرکت پا با ترسیم یک حرکت رفت و برگشتی V شکل، انجام می‌گیرد؛ بازیکنان با یک دست حرکت دریبل به جلو و عقب انجام می‌دهند در حالی که پای مخالف آن دست جلو قرار دارد. بعد از امکان دریبل به جلو و عقب، می‌توان توپ را همزمان با برداشتن یک گام با پای چپ از پشت کمر عبور داد (شکل 3- 18).

شکل 3- 18

دریبل از بین پاها

این دریبل برای دوری جستن از دفاع بیش از اندازه متمایل به یک سمت و تعویض دریبل از یک دست به دست دیگر، استفاده می‌شود. هنگام دریبل کردن با دست راست، می‌توان توپ را از بین پاها عبور داد و دریبل را با دست چپ ادامه داد، در حالی که هر کدام از پاها جلو قرار دارد (خصوصاً با جلو گذاردن پای راست). عکس این حرکت برای دریبل با دست چپ قابل استفاده است. توپ پایین نگاه داشته شده و با حرکت سریع و فشار قوی از بین پاها عبور داده می‌شود. (شکل 3- 19) هماهنگی بین دریبل و حرکت پا را می‌توان بدین صورت آموزش داد که بازیکن به آرامی به جلو حرکت کند و در این حال توپ به صورت عرضی از بین پاها عبور داده شود.

شکل 3- 19

نکته‌های مورد توجّه مربیان درباره دریبل

• سر خود را بالا نگاه دارید، همه زمین را زیر نظر داشته باشید.

• توپ را با انگشتان و سطح مجاور آن، کنترل کنید.

• هنگام اتمام دریبل، از توقّف سریع استفاده کنید.

تمرین‌های تسلط بر توپ

پاس دادن دو نفره همراه با حرکت

هدف: آموزش مهارت پاس دادن و دریافت آن در حال حرکت و در مقابل یک مدافع.

تجهیزات: یک توپ و فضایی به قطر 5/4 الی 6 متر برای هر دو نفر.

روش: بازیکنان را در گروه‌های دو نفره در یک منطقه از زمین سازماندهی کنید؛ یک نفر پاس دهنده و دیگری دریافت کننده.

دریافت کننده به فضای خالی می‌رود در حالی که پاهایش در هواست، توپ را دریافت می‌کند؛ توقّف سریع می‌کند؛ رو به پاس دهنده، حالت تهدید سه گانه به خود می‌گیرد. پاس دهنده، دریافت کننده بعدی می‌شود. تمرین شامل تداوم این پاس دادن و دریافت کردن می‌شود. (شکل 3- 20). تمام قوانین پاس دادن و دریافت کردن آن، تمرین می‌شود.

شکل 3- 20

پاس دادن به دیوار

هدف: تمرین کنترل توپ فردی و مهارت‌های آن بدون کمک هم تیمی.

تجهیزات: یک توپ برای هر بازیکن و یک دیوار یا وسیله برگرداندن توپ.

روش: همه پاس‌های اصلی را در مقابل دیوار، می‌توان تمرین کرد. یک هدف نیز، می‌توان روی دیوار اضافه کرد. «تاس یک» که یک وسیله تجارتی است و کار آن باز گردانیدن هرچه به آن برخورد می‌کند، است، خصوصاً برای تمرین این مهارت، مفید است. این وسیله با بازگردانیدن توپ، پاس خوبی به پاس‌‌‌دهنده اولیه می‌‌‌دهد و اگر پاس غیر دقیقی داده شود، آن را آشکار می‌کند. این پاس‌ها باید تمرین شود: سینه، زمینی، بالای سر، بیس‌بالی و فشاری. به آنها یادآوری کنید که در حالی که پاهایشان روی زمین است پاس دهند و هنگامی که پاهایشان در هوا قرار دارد، توپ را دریافت کنند.

دریبل کردن

هدف: آموزش مهارت‌های دریبل.

تجهیزات: یک توپ برای هر صف(حداقل) و نیمه زمین(حداقل)

روش: از آرایش صفی استفاده کنید، چهار صف از بازیکنان در پشت خط زیرین شکل می‌گیرند. حرکت‌های دریبل در یک چرخه، تمرین می‌شوند. دید بازیکنان روی سبد سمت مقابل، متمرکز می‌شود.

حالت‌ها:

• دریبل سرعتی: بازیکنان با یک دست به طرف دیگر زمین دریبل می‌کنند و در بازگشت دست دریبل کننده را عوض می‌کنند.

• دریبل با تغییر سرعت: بازیکنان با حرکت به سمت مقابل دریبل سرعتی و کشویی را جایگزین هم می‌کنند و در بازگشت از دست دیگر استفاده می‌کنند.

آموزش بازی کردن و حرکات اطراف محوطه پنالتی در بسکتبال

البته حرکتهای بیرونی، حرکتهای تهاجمی اطراف و کناره‌های زمین است. در این خصوص 4 نوع حرکت بیرونی فردی وجود دارند.

1- حرکتهای توپ زنده (هنگامی که بازیکن مهاجم با توپ هنوز اجازه دریبل کردن دارد)

2- حرکتهای در حال دریبل (هنگامی که مهاجم در حال دریبل کردن است)

3- حرکتهای توپ مرده (حرکتهایی که در خاتمه دریبل انجام می‌شود، هنگامی که بازیکن از دریبل خود استفاده کرده است و آن را متوقف کرده و مالکیت توپ را در اختیار دارد)

4- شوتهای تکمیلی (شوتهایی که بعد از دریبل انجام می‌شود)

بازیکن باید در هنگام مالکیت ، توپ را حفاظت کرده و آن را نزدیک بدن نگاه دارد و از بدن به عنوان سپر استفاده کند و در ادامه از 3 فاکتور پاس، شوت و دریبل استفاده نماید

اصول بنیادی حرکتهای توپ زنده

همه حرکتهای توپ زنده از حالت ایستادن صحیح  که در آن بازیکن در حالت تهدید سه گانه قرار گرفته و رو به سبد است، آغاز می‌شود. راهی که برای رسیدن به حالت مناسب ترجیح داده می‌شود، گرفتن توپ در هوا و استفاده از توقف سریع برای فرود است. در حالی که بازیکن رو به سبد قرار گرفته است، روش جایگزین آن است که توپ را با دو دست بگیرد، توقف سریع کند و بعد چرخش و در حالت تهدید سه گانه رو به سبد قرار گیرد.

بازیکن باید توپ را حفاظت کند و آن را نزدیک بدن نگاه دارد و از بدن به عنوان سپر استفاده کند. بازیکن این مراقبت را در حالت تهدید سه گانه اینطور به وجود می‌آورد که توپ را کمی پایین‌تر از شانه و نزدیک آن در حال حرکت توپ زنده، نگاه می‌دارد (شکل 1-8) و در حال دریبل، این عمل با دریبل کردن توپ در سمت مخالف مدافع حاصل می‌شود.

(شکل 1- 8 )

در انبوهی دفاع، با قرار دادن توپ زیرچانه و مهارت چرخش (شکل 2-8) و با باز کردن آرنج‌ها به جای آویختن دست‌ها در حال حمل توپ، مقصود حاصل می‌شود.

(شکل 2-8)

استفاده حداکثر از فضا و زمان، راهنمایی اساسی برای حرکتهای بیرونی با توپ است. همه حرکتها باید سریع و هرگاه ممکن باشد در خط مستقیم به طرف سبد باشد. مهاجم باید در حال عبور از مدافع با دریبل، تماس اندکی با او داشته باشد و در حالی که حالت مناسب بدن را حفظ کرده از پاس سریع یا فریب شوت استفاده کند. حرکت توپ زنده (استفاده از دریبل برای عبور از مدافع) باید با برداشتن گام سریع از کنار مدافع به طرف سبد، انجام شود.

قانون حمله با پای جلو هنگامی به کار می‌رود که مدافع در حالت ایستادن با پاهای جلو و عقب، دفاع می‌کند. (شکل3-8)

سمتی که بیشترین آسیب‌پذیری را برای مدافع دارد، طرفی است که پای او جلو قرار دارد زیرا مدافع قبل از برگشت زاویه‌دار خود برای سد کردن نفوذ مهاجم باید (روی پای عقب) بچرخد. بنابراین مهاجم باید از پای جلو مدافع شناخت داشته باشد و در صورت امکان در حرکت توپ زنده از آن سمت بدن عبور کند.

(شکل3-8)

حمله مهاجم به سبد حریف، باید با شتاب گرفتن توأم با حفظ کنترل همراه باشد. «حالا یا هرگز» به این معناست که حرکت توپ زنده باید بلافاصله بعد از دریافت پاس انجام شود، قبل از این که دفاع خود را با حالت جدید تنظیم کند و در حالی که هنوز در حال حرکت است.

هدف هر حرکت توپ زنده در منطقه قدرت (پنالتی) لی آپ با یک دریبل برای کسب امتیاز است اما بازیکنان باید دفاع را مورد مطالعه قرار دهند، تا امکان استفاده از دریبل کنترل شده به عنوان یک واکنش برای مقابله با آرایش جدید دفاع را ارزیابی کنند. یادگیری کنترل دریبل بخوبی، اجازه استفاده از پاس در ثانیه آخر به هم تیمی آزاد می‌دهد که این به نوبه خود باعث مبارزه بیشتری با دفاع خواهد شد.

عبور از مدافع با دریبل و روی پای ثابت صورت می‌گیرد ، در این میان بازیکن راست دست باید از سمت چپ مدافع طوری عبور کند که گام اول با پای راست برداشته شود و بالعکس این حرکت از حالت تهدید سه گانه با پاهای جلو و عقب و فشار آوردن روی پای محور انجام می‌گیرد

حرکتها با پای ثابت مشخص

این حرکتها باید هنگامی استفاده شود که یک پای محور اولیه برای تمام حرکتهای توپ زنده استفاده شده است. پای چپ باید برای راست دستها استفاده شود و بالعکس. حرکتهایی که باید آموزش داده شوند عبارتند از: حرکت مستقیم با دریبل، حرکت توأم با درنگ، گام کشویی و گام ضربدری.

حرکت‌ مستقیم با دریبل

عبور از مدافع با دریبل و روی پای ثابت صورت می‌گیرد ، در این میان بازیکن راست دست باید از سمت چپ مدافع طوری عبور کند که گام اول با پای راست برداشته شود و بالعکس این حرکت از حالت تهدید سه گانه با پاهای جلو و عقب و فشار آوردن روی پای محور انجام می‌گیرد. حرکت سریع با پای آزاد و مستقیم به طرف سبد، همزمان با هل دادن توپ به سمت زمین در جلو بدن و قبل از حرکت دادن پای محور، صورت می‌پذیرد. سرانجام یک گام برای عبور از مدافع با پای محور برای حمله به طرف سبد برداشته می‌شود. شماره‌گذاری قسمتهای حرکت شامل این بخش‌هااست:

* گام انفجاری با پای ثابت.

* هل دان توپ به سوی زمین و حرکت با دریبل. (شکل4-8)

(شکل4-8)

حرکت با درنگ یا گام به گام

این حرکت از سمت پای ثابت انجام می‌شود و بعد از یک گام کوتاه به طرف حریف برای ارزیابی واکنش وی از آن استفاده می‌شود. شروع از حالت تهدید سه گانه است بعد یک گام کوتاه نفوذی با پای متحرک به سمت مدافع و سبد برداشته می‌شود. اگر مدافع واکنشی نشان نداد، گام انفجاری با همان پا برای عبور از مدافع برداشته می‌شود. تجربه حرکت شامل یک گام نفوذی و کوتاه ، یک گام بلند انفجاری وحرکت با دریبل که با هل دادن توپ به جلو و روی زمین آغاز می‌شود. (شکل 5-8)

گام کشویی

حرکت دیگر از طرف پای متحرک، گام کشویی است که شامل یک فریب مستقیم و بعد بازگشت به حالت تهدید سه گانه است که در پی آن حرکت مستقیم با دریبل انجام می‌شود. ترتیب حرکتها آن است که ابتدا حالت تهدید سه گانه شکل می‌گیرد، بعد یک گام نفوذی در همان سمت که پای متحرک قرار دارد انجام می‌شود، دوباره برگشت به حالت تهدید سه گانه صورت می‌گیرد. هنگامی که مدافع در واکنش به برگشت مهاجم به حالت تهدید سه گانه به جلو حرکت کرد، مهاجم باید حرکت خود با دریبل را در همان جهت گام اولیه، به اجرا درآورد. تجزیه حرکت این گونه است:

* گام نفوذی (پایین)

* برگشت به حالت تهدید سه گانه (بالا)

* گام انفجاری (پایین)

* حرکت با دریبل (رفتن) که با هل دادن توپ به جلو و سمت زمین آغاز می‌شود (شکل 5-8 )

(شکل 5-8 )

گام ضربدری

این یک حرکت اساسی در جهت مخالف است هنگامی که مدافع بیش از اندازه به سمت پای متحرک آمده تا آن حرکت را خنثی کند. این حرکت شامل استقرار حالت تهید سه گانه، برداشتن یک گام کوتاه نفوذی به طرف مدافع، حرکت ضربدری پای متحرک از جلو مدافع و به سمت دیگر بدن او و عبور از مدافع است. در حالی که توپ نزدیک بدن نگاه داشته شده و همزمان با حرکت پا از جلو بدن عبور داده می‌شود. سپس توپ در جلو فرد به طرف زمین هل داده می‌شود و حرکت با دریبل آغاز می‌شود. بازیکن باید پای محور را تا انجام گامهای نفوذی و ضربدری ثابت نگاه دارد. تجزیه حرکت شامل این قسمتها است:

* برداشتن یک گام نفوذی

* عبور دادن پای متحرک و توپ از جلو مدافع و به سمت دیگر بدن وی

* هل دادن توپ به جلو و روی زمین درحرکت با دریبل (شکل 6-8) توپ باید از بالا یا پایین در ارتفاع سینه یا زانواز جلوی مدافع عبور داده شود

(شکل 6-8)

حرکت مستقیم با توپ، درنگ، گام‌کشویی و ضربدری 4 حرکت اصلی توپ زنده هستند که برای مبارزه با اغلب مدافعان، مورد احتیاج هستند. این موارد برای اغلب بازیکنان تازه کار کفایت می‌کند.

حرکتهایی با پای محور دلخواه

این حرکتها زمانی کاربرد دارند که هر دو پا را بتوان به عنوان محور انتخاب کرد و توپ نیز زنده باشد. بازیکنان راست و چپ دست هر 2 باید قادر به محور قرار دادن هر کدام از دو پای خود، هنگام انتخاب این حرکتها باشند.

حرکت مستقیم در جهت اولیه

در این حرکت عبور از مدافع با دریبل انجام می‌شود و در آن یک گام انفجاری با پای که سمت حرکت مهاجم است برداشته می‌شود. ترتیب اجرا شامل توقف سریع رو به سبد و هنگام عبور از راست، استفاده از پای چپ به عنوان پای محور و برداشتن یک گام انفجاری برای عبور از مدافع با پای راست است. همچنین هنگام عبور از چپ ، گام با پای چپ و محور پای راست است. توپ برای دریبل با فشار به جلو و سمت زمین هدایت می‌شود. اجزای این حرکت عبارتند از:

* یک گام انفجاری با پای سمتی که حرکت از آن سمت انجام می‌شود

(پای راست به سمت راست، پای چپ به سمت چپ)

* هل دادن توپ به جلو برای شروع حرکت با دریبل.

اموزش ریباند کردن در بسکتبال

عوامل ریباند

ریباند کردن مانند دفاع و حرکت بدون توپ در حمله، نیازمند عزم راسخ و تحمل سختی است. هر چند قدبلند و توانایی پریدن امتیاز است اما کلیدهای ریباند تصمیم و مهارت است. آمار بهترین ریباند‌کننده‌ها در بسکتبال حرفه‌ای یا دانشگاه، فهرستی از بازیکنان بلندقد یا با برش عمودی زیاد نیست. این مطلب درباره رده سنی دبیرستان و ابتدایی نیز درست است. ریباند کردن بیش از عوامل فیزیکی نیازمند تلاش قابل توجه و اجرای صحیح مهارتهای مورد نیازاست.

بدون شک توانایی‌های خاص بدنی  باعث برتری ریباند‌کننده‌ها است. بازیکنانی که بلند قد هستند، دستهای بلند دارند، میان تنه بزرگ دارند، پاهای ورزیده دارند و بالاتنه عضلانی دارند، بر دیگر بازیکنان برتری خواهند داشت.

توانایی پرش عمودی بدون تردید، سرمایه با ارزشی برای ریباند کننده است. هدف مربیان باید این باشد که ببینند همه بازیکنان مهارتهای ریباند را فرا بگیرند و به یادگیری مهارتهای پرش اکتفا نکنند. معنای این حرف آن نیست که شما مشوق بازیکنان برای پیشرفت در توانایی پریدن و به حد کمال رساندن آن نباشید. از برنامه‌های قدرتی و دیگر وسایل برای بالا بردن پرش عمودی بازیکنان در تمرینات خود استفاده کنید اما علاوه بر کمک به آنها برای پریدن در حداکثر ارتفاع، شما باید همچنین مطمئن شوید آنها بطور صحیح می‌پرند. مهارت صحیح پرش شامل خم کردن زانوها، پرش روی دوپا و استفاده از پرتاب کردن دستها برای رسیدن به حداکثر کشش بدن است. آموختن این روش برای پریدن نه تنها توانایی پرش آنها را به حداکثر ممکن افزایش می‌دهد بلکه به آنها کمک خواهد کرد در حالت پرش تعادل خود را حفظ کنند و تعداد خطاهای شارژ (حمله) با قسمت بالایی پشت بدن آنها را کاهش می‌‌دهد.

تشویق بازیکنان به ریباند

اولین گام در آموزش ریباند، قانع کردن بازیکنان است در این مورد که یادگیری و اجرای این مهارت در موقعیتهای بازی برای آنها اهمیت و مناسبت دارد. توضیح دهید که تیم کامل آن نیست که فقط شامل بلندترین بازیکنان باشد، در موقعیت پست بازی کنند یا توانایی پرش استثنایی داشته باشند بلکه تیمی است که در ریباند کردن استاد باشد. اگر شما از این گام اول بی‌توجه بگذرید احتمالاً از اجرای ریباند بازیکنان مطمئن خود در طول فصل ناامید خواهید شد.

دلایل ریباند

دلایل محکمی به بازیکنان ارائه دهید که چرا ریباند کردن مهارتی است که همه بازیکنان باید در آن به استادی برسند. آنها باید لغت ریباند را در معنای با اهمیت آن یعنی به دست آوردن و حفظ کنترل توپ و نقش کلیدی آن در نتیجه‌گیری تهاجمی تیم، در نظر آورند.

مالکیت توپ

بندرت بازیکنی وجود دارد که دوست نداشته باشد توپ را شوت کند. هرچند ممکن است ساده به نظر بیاید اما به آنها یادآوری کنید که نمی‌توانند شوت کنند، اگر توپی در اختیار نداشته باشند. ریباند اولین راه به دست آوردن و حفظ مالکیت توپ است در سمتی که تیم حمله خود را انجام می‌دهد، ریباند تهاجمی حفظ مالکیت توپ است که گاهی به یک گل سریع و آسان منجر می‌شود.

ضدحمله

توانایی یک تیم برای شروع ضد حمله بستگی کامل به ریباند ولودادن توپ به وسیله حریف دارد، به همین دلیل تیمهایی که ضد حمله خوب دارند همچنین دارای ریباند دفاعی موثری نیز هستند. صرف نظر از این که سبک حمله شما سریع یا کند باشد، راهبردهای اولیه شما باید بر بردن سریع توپ به زمین حمله، تأکید داشته باشد. این روش از آمدن همه بازیکنان تیم حریف به زیر سبد شما برای یک ریباند تهاجمی بعد از انجام یک شوت، جلوگیری می‌کند. بازیکنان اغلب ضد حمله را دوست دارند لذا تشویق آنها به تمرکز کردن روی ریباند باید کار آسانی باشد، با عبارتی ساده‌ این مطلب را در ذهن آنان جای دهید: بدون ریباند، ضد حمله‌ای وجود نخواهد داشت.

برنده شدن

شاید قویترین دلیلی که درباره اهمیت ریباند می‌توانید به بازیکنان ارائه دهید، این باشد که موفقیت در ریباند با برنده شدن در مسابقات، کاملاً قرین است. یک دوره تحقیق 10 ساله درباره ارتباط ریباند و برنده شدن در مسابقات، نشان می‌دهد که تیمهایی که بیش از حریف ریباند کرده‌اند، 80 درصد مسابقات خود را برنده شده‌اند. پیشتازان در ریباند در سطح کشور تعداد مسابقه بیشتری را از دارندگان بالاترین آمار در شوت منطقه ای و پرتاب آزاد برنده شده‌اند. این آمار بیان می‌کند که تیمهایی که مالکیت توپ را فقط بعد از گل زدن حریف به دست می‌آورند، در بهترین حالت در ازای هر امتیاز حریف امتیازی کسب خواهند کرد. ریباند موثر به یک تیم اجازه می‌دهد تا حریف را پشت سرگذارد.

تقویت و تحکیم انگیزه

متقاعد کردن بازیکنان به اجبار آنها برای ریباند، آسان‌تر خواهد بود اگر آنها بدانند که ریباند کردن به دست آوردن مالکیت توپ و ضد حمله مهم است و در پیروزی تیم اهمیت بسیاری دارد.

بازیکنانی را که حداکثر تلاش خود را برای ریباند کردن به کار می‌برند تشویق و تحسین کنید و بازیکنان ویژه را برای اجرای ریباندهای بخصوص، گزینش کنید بطور مثال بیشترین ریباند در نیمه‌وقت بازی، بیشترین ریباند دفاعی در بازی، بهترین سد کردن راه مدافع به سبد و غیره.

مطمئن شوید که آنها می‌دانند چقدر مربی و هم تیمی های آنها برای ریباند به عنوان یک مهارت تیمی و تلاش آنها برای عملکرد بهتر، ارزش قایل هستند. بعد از این که مطمئن شدید همه بازیکنان برای ریباند احساس مسوولیت می‌کنند و فهمیده‌اند چرا باید ریباند کنند، مهارتهای اساسی و بنیادی را برایشان تشریح کنید.

مهارتهای عمومی ریباند

مهارت پیشنهادی ریباند الزام می‌کند که بازیکنان جلو حریف قرار بگیرند و راه او را به سبد سد کنند و سپس توپ برگشت شده را ریباند کنند. هر چند به نظر می‌رسد ریباند شامل 3 بخش جدا از هم باشد، آنقدر سریع انجام می‌شود که گویی یک عمل منفرد است. مهارت ریباند عموماً وابستگی به سد کردن راه حریف به سبد دارد و بعضی اوقات «با کس اوت» یا کنترل کردن حریف نامیده می‌شود. همه بازیکنان باید اصول بنیادی و اساسی ریباند  را که ملزم عمل سد کردن راه حریف به سبد است را فرا بگیرند.

این موارد جداگانه بعد از ذکر عناوین زیر، مورد بحث قرار خواهند گرفت.

* شوت را ببینید.

* فرض کنید شوت گل نخواهد شد.

* مکان حریف را مشخص کنید.

* به سمت حریف بروید و راه او را به سبد سد کنید.

* به طرف توپ بروید.

* توپ را بگیرید و مالکیت خود را حفظ کنید.

* توپ را به خارج از محوطه یا به سمت زمین حریف ببرید.

شوت را ببینید

بازیکنان باید از زمان و مکان شوت آگاهی داشته باشند. صرف نظر از این که در حال دفاع حریف هستند یا در حالت حمله برای آزاد کردن خود تلاش می‌کنند، آنها همواره باید بدانند توپ کجا قرار دارد. دوباره به بازیکنان خود تاکید کنید در دفاع طوری قرار بگیرند که یار خود و توپ را زیر نظر داشته باشند و در حمله هنگام حرکت برای آزاد شدن، از دید جانبی برای دیدن توپ استفاده کنند. بازیکنانی که توپ را نمی‌بینند اغلب در مهارتهای بنیادی نظیر جاگیری و حرکت دارای مشکلاتی هستند که باید تصحیح شود.

زمانی که آنها می‌بینند شوتی در حال اجرا است باید فریاد بزنند "شوت" تا هم تیمهای خود را که ممکن است بطور لحظه‌ای دید خود را نسبت به توپ از دست داده باشند، آگاه کنند تا برای ریباند در جای مناسب قرار گیرند. گاهی شوت کننده فریاد می‌زند "کوتاه" یا "بلند" تا به هم تیمی های خود برای جاگیری مقابل حریف، کمک کرده باشد. مدافع شوت کننده اولین مسوول برای اعلام در دفاع است اما هیچکدام از این هشدار‌های زبانی به اندازه مشاهده خود بازیکن از رها شدن شوت، موثر نیست.

     به بازیکنان خاطر نشان کنید هر تلاش برای شوت یک ریباند بالقوه است

بازیکنان باید یاد بگیرند که همواره فرض کنند هیچ شوتی گل نخواهد شد و برای انجام کارهای مربوط به ریباند، حرکت کنند

فرض کنید شوت گل نمی‌شود

به بازیکنان خاطر نشان کنید هر تلاش برای شوت یک ریباند بالقوه است. بازیکنان باید یاد بگیرند که همواره فرض کنند هیچ شوتی گل نخواهد شد و برای انجام کارهای مربوط به ریباند، حرکت کنند.

حریف را پیدا کنید

تقریباً بدون استثناء، هنگامی که توپ در هوا است، بازیکنان جوان محو تماشای مسیر توپ تا سبد می‌شوند که این عادت مانع از کسب برتری آنها در جاگیری برای ریباند می‌شود. هنگامی که توپ در هوا است، اولین واکنش آنها باید تعیین جای حریف باشد. آنها مسوول سد کردن راه نزدیک‌ترین حریف خودشان به طرف سبد هستند.

این حرف بدین معنی نیست که بازیکنان نباید از فاصله و جهت شوت بی‌اطلاع باشند اما آنها باید از تماشاگر بودن هنگامی که توپ در هوا است، اجتناب کنند. بازیکنان را تربیت کنید که ریباند کننده‌های فعالی باشند بدین صورت که جای حریف را مشخص کنند در حالی که همزمان از جهت و زمان شوت نیز آگاهی دارند.

یک راه برای فهمیدن این که آیا بازیکنان فقط در حال تماشای خط سیر توپ هستند استفاده از یک تمرین ساده ریباند است. در این تمرین بعد از رها شدن شوت به وسیله بازیکن دیگر، بازیکن حریف با انگشتان خود شماره‌ای را نشان می‌دهد. بعد از ریباند توپ مدافع بازیکن علامت دهنده باید قادر باشد شماره‌ای را که حریف با انگشتان نشان داده است، گزارش کند. در غیر این صورت او احتمالاً بیش از اندازه متوجه توپ بوده است و توجه کافی به حریف نداشته است.

به طرف حریف بروید و راه او را سد کنید

هرچه بازیکن برای این هدف انجام داده است سکوی او برای گام و مرحله بعدی خواهد بود که همان سد کردن حریف هست. بازیکنان شما کار دشواری در ارتباط با 3 مرحله اول نخواهد داشت اما دور نگاه داشتن حریف از سبد تقریباً برای همه بازیکنان خصوصاً آنهایی که تازه کارند، دردسرساز خواهد بود.

هدف از دور نگاه داشتن حریف، کسب برتری برحریف‌ در ریباند است. در شرایط طبیعی اگر بازیکن جلوی حریف خود جا گرفته باشد، امکان ریباند کردن او بیشتر است. نام این کار جاگیری قسمت داخلی است زیرا بازیکن بین حریف و سبد جای گرفته است.

گاهی (هنگامی که حریف زیاد از حد زیر سبد رفته است و یک شوت از فاصله دور انجام شده است) موقعیت بیرونی (حریف بین بازیکن و سبد) ترجیح داده می‌شود. از آنجا که این حالت بندرت پیش می‌آید، در این بخش جاگیری مورد درخواست ما از بازیکنی که سد راه حریف کرده، موقعیت داخلی است. (شکل 1-17) تفاوت بین موقعیت داخلی و خارجی را تشریح می‌کند.

(شکل 1-17)

قبل از سد کردن، بازیکن باید به سمت بازیکنی که قبلاً جای او را مشخص کرده برود. بازیکن باید به سرعت حرکت کند و اجازه ندهد حریف موقعیت بهتری به دست آورد. به بازیکنان استفاده از چرخشها را برای یاری آنها در جاگیری داخلی برای سد کردن حریف، آموزش دهید.

هنگام سد کردن راه حریف، بازیکن باید در حالتی نظیر حالت ایستادن مناسب با مشخصات زیر باشد. پاها باید به موازات هم و فاصله بین آنها مساوی عرض شانه‌ها باشد، دستها باید بالا نگاه داشته شود در حالی که بازوها موازی زمین بوده و آرنج‌ها حالت خمیده دارند و کف دستها رو به بالا قرار گرفته‌اند. (شکل 2-17) حالت استاندارد بدن در حال سد کردن حریف را نشان می‌دهد.

(شکل 2-17)

سد کردن راه حریف به سبد، بخشی از رسیدن به ریباند است که اغلب باعث برخورد با حریف می‌شود. برخورد بطور طبیعی بوسیله بازیکن داخلی، آغاز می‌شود زیرا بازیکنان باید به سمت سبد چرخش کنند و در حالت مستقر برای ریباند قرار بگیرند (در حالی که هنوز بعد از رها شدن شوت حریف تعیین شده خود را زیر نظر دارند)، بعد از سد کردن راه او دیگر قادر به دیدن حریف نخواهند بود. (شکل3-17)

(شکل3-17)

بازیکنان در این حال باید از حس دیگر خود یعنی حس لامسه استفاده کنند. حس لامسه، حسی است که ادامه تعیین مکان حریف را ممکن می‌سازد. نشیمنگاه و آرنج‌ها اغلب برای این منظور بکار گرفته می‌شوند.

(شکل 4-17) نشان می‌‌دهد که چرا تماس بدنی با حریف اینقدر دارای اهمیت است. توجه کنید در (شکل 4-17) الف  تماس بدنی صورت نگرفته است و در نتیجه حریف فضای کافی برای رفتن به طرف سبد و به دست آوردن موقعیت بهتر برای ریباند را دارد. اما بازیکن (شکل 4-17) ب با تماس بدنی از جاگیری حریف در موقعیت داخلی برای ریباند، ممانعت می‌کند.برخلاف تصور گسترده، بسکتبال یک ورزش توأم با برخورد است و در این میان مربیان باید در ذهن داشته باشند که بعضی از بازیکنان ممکن است آمادگی بیشتری از دیگران برای جنبه فیزیکی ریباند داشته باشند.

 نکته: توجه داشته باشید که در تمرینات و بازیها بازیکنان را براساس اندازه، قدرت و آمادگی برای برخورد در مقابل هم قرار دهید.

(شکل 4-17)

برای توپ حرکت کنید

گفته قدیمی که بعضی بازیکنان خاص "بوی توپ را استشمام می‌کنند" ممکن است درست باشد. تعدادی از ریباند کننده‌ها به نظر می‌رسد برای ریباند کردن هر توپ برگشت شده، درست در جای مناسب هستند.

بخشی از موفقیت آنها ممکن است در ارتباط با غریزه ریباند باشد. هر چند احتمال قویتر آن است که ریباند کننده‌ها با هوش فطری آشکار، آموزش دیده‌اند شوتهای انجام شده از نقاط مختلف که تبدیل به گل نمی‌شود و از سبد برگشت می‌شود، کجا پایین خواهد آمد.

به بازیکنان خود آموزش دهید که تا غریزه ریباند را با توجه به اطلاعات مذکور در توزیع توپهای برگشت شده از سبد که در (شکل 5-17) آمده است، تقویت کنند. توجه داشته باشید که توپهایی که از یک سمت زمین شوت شده‌اند به احتمال بیشتر (70درصد لغایت 75درصد) بعداز برخورد به حلقه در سمت دیگر زمین فرود خواهند آمد. بازیکنان باید یاد بگیرند که در سمت مقابل مکان انجام شوت نسبت به سبد جای بگیرند.(جایی که به نام سمت ضعیف یا سمت کمک نامیده می‌شود) از طرفی دیگر باید به آنها گفته شود، اغلب شوتهای انجام شده از میانه زمین در منطقه‌ای وسط محوطه پنالتی، برگشت خواهند شد.

(شکل 5-17)

همچنین مطمئن شوید که بازیکنان می‌دانند که شوتهایی که از فاصله نزدیک رها می‌شوند نزدیکتر به سبد برگشت خواهند شد و آن شوتهایی که از فاصله دورتر رها شده‌اند در فاصله دورتر. در نهایت بازیکنان توجه داشته باشند بعضی حلقه‌ها توپ را در فاصله بیشتری برمی‌گردانند در حالی که تعدادی دیگر ضربه حاصل از شوت را گرفته و برد توپهای برگشت شده را کمتر می‌کنند. بازیکنان را وادارید در حین گرم کردن نحوه برگشت توپ از سبد را آزمایش کنند تا دریابند که آن حلقه برگشتهای بلندی تولید خواهد کرد یا کوتاه.

عامل دیگر برای موفقیت بعضی بازیکنان در گرفتن توپ، تلاش است. این نکته را فراموش نکنید که ریباند کننده‌های خوب تنبل نیستند! آنها طوری عمل می‌کنند گویی هر توپ بی‌صاحب مال آنهاست. این نحوه تفکر را در آنان القا کنید. برای این منظور به‌دست آوردن حداکثر ریباند، توپهای بی‌صاحب و توپ ربایی را بوسیله بازیکنان با تحسین آنها و دیگر تشویق‌ها و جوایز مورد توجه قرار دهید.

موقع‌شناسی و قدرت پرش 2 مشخصه مفید برای ریباند هستند. اگر بازیکن نداند کی و چگونه از  پرش خود استفاده کند همه‌ پرش‌های دنیا بی‌فایده خواهند بود. تمرینات متعددی وجود دارد که به بازیکنان کمک می‌کند تا درک کنند چه زمانی باید از پرش خود استفاده کرده و زمین را برای ریباند ترک کنند. یک تمرین مناسب و موثر آن است که بازیکنان بسادگی توپ را به تخته زده و در حداکثر ارتفاع پرش خود آن را بگیرند.